Van Leopold I naar Leopold II
In 1865 sloot onze eerste Koning Leopold I voorgoed zijn ogen. Hij had 34 jaar in relatieve rust over ons land geregeerd. De Europese revoluties van 1848 kostten zijn schoonvader Lodewijk Philips de Franse troon. Leopolds positie werd niet of nauwelijks bedreigd. Zijn dynastie was stevig gevestigd in België. Zoon Leopold II volgde hem op als de tweede Koning der Belgen. Deze tweede Leopold overleed precies 44 jaar later op 19 december 1909.
Nieuwe munten na 1865
In België heeft de Koning het muntrecht. Dat betekent dat standaard alleen zijn portret op een betaalmunt afgebeeld mag worden. Bij het overlijden van een Belgische Monarch moet zijn portret op de munten vervangen worden door de beeltenis van zijn opvolger.
Dat vervangen kost tijd. Er moet een ontwerp gemaakt worden voor een portret dat op de munten komt. De nieuwe soeverein moet zijn toestemming geven. Als dat allemaal naar tevredenheid is gedaan, kan eindelijk de munt in productie gaan.
1867: Gouden 20 Frank van Leopold II
Leopold I stierf op 10 december 1865. Toch lukte het de Munt van Brussel al in 1866 nieuwe munten van 50 centiemen en 1 en 2 Frank met het portret van Leopold II te slaan. Een jaar later kwam zijn zilveren 5 Frank in omloop. Tegelijkertijd bestond ook een grote behoefte aan gouden munten. Pas in 1867 was het zover: er kwam een gouden 20 Frank-munt uit van Leopold II. De laatste jaargang van deze munt is in 1882 geslagen. De gouden 20 Franken van Leopold II zijn tot 1928 wettelijk betaalmiddel geweest in ons land.
Leopold Wiener (1823-1891)
De zeer getalenteerde medailleur Leopold Wiener ontwierp het portret van Leopold II op zijn munten Afgezien van een aantal kleine aanpassingen is Wieners creatie de hele regeerperiode van Leopold II meegegaan. Ik vermoed zelfs dat zijn portret van Leopold II het vaakst is voorgekomen op de Belgische munten.
Proefslag Gouden 10 Frank Leopold II 1867
Onze reeks ‘Koninklijk Belgisch Goud van weleer’ is echt het vlaggenschip van ons Muntenhuis. Zij voert een aantal gouden 20 Franken van Leopold II uit verschillende jaargangen. In de reeks hebben we ook een heel bijzondere herslag opgenomen. Die is gemaakt naar de originele stempels van een proefslag van een gouden 10 Frank van Leopold II die in 1867 had moeten uitkomen.
Een proefslag is de laatste versie van de munt voordat hij in productie gaat. Aan de hand van een proefslag kun je pas beoordelen of de munt helemaal goed is. Leopold II heeft uiteindelijk nooit gouden 10 Franken gehad tijdens zijn lange regering.