De schat van de Deense Koning Harald Bauwtand

Hebt u wel eens van de stad Ibbenbüren gehoord? Ik eerlijk gezegd niet. Ik hoorde pas van deze plaats in het Duitse Noordrijn-Westfalen toen een collega me een exemplaar gaf van de plaatselijke krant. In deze ‘Ibbenbürener Volkszeitung’ stond op 17 april van dit jaar een interessant artikel op de voorpagina. Het meldde dat ‘hobby’-archeologen samen met wetenschappers op het Duitse eiland Rügen in het weekeinde van 13 en 14 april 2018 een deel van een zilverschat hadden opgegraven. Een jongen van 13 had als eerste voorwerpen gevonden van wat een schat van de Deense Koning Harald Blauwtand (910-987) bleek te zijn. Mijn eerste reactie was: leuk voor die jongen en interessant voor de archeologen. Toen las ik dat er ook zilveren munten waren gevonden bij de opgravingen. Dat raakt ons als muntliefhebber. Het artikel zei dat er Ottoonse munten waren gevonden en Deense. Ottoons betekent uit de tijd van de Duitse Keizers Otto I de Grote, Otto II de Rode en Otto III. Zij regeerden tussen 962 en 1002. Ik vond in andere bronnen dat er ook zilveren munten uit Saksen en zelfs uit Byzantium gevonden zijn bij de opgravingen.

 

De schat komt uit het bezit van de legendarische Koning Harald Blauwtand van Denemarken (910-987).
Men vermoedt dat Harald zijn bijnaam Blauwtand dankte aan zijn slechte gebit. Hij zou blauwe of zwarte tanden hebben gehad.
Harald werd in 958 Koning van Denemarken bij het overlijden van zijn vader Koning Gorm de Oude. Hij richtte in de Deense plaats Jelling een grafheuvel op voor zijn vader met een gedenksteen die Gorm in runenschrift noemt. Die runensteen bestaat nog steeds.

Rond 960 liet Harald zich door de monnik Poppo dopen. Volgens de legende zou de Koning aan de monnik om een teken van de kracht van zijn geloof gevraagd hebben. Poppo zou als antwoord een gloeiende ijzeren staaf met zijn blote handen hebben opgetild zonder dat hij zich brandde. Onze nuchtere hedendaagse geschiedkundigen denken dat Harald min of meer gedwongen is door de Duitse keizer Otto I om Christen te worden nadat Otto een veldslag tegen hem had gewonnen. Blauwtand erkende in ieder geval Otto als zijn opperheer. Er bestaat een ontroerend verguld reliëf bij het altaar in de kerk van Tamrup in Denemarken. Dit stuk dateert uit de 12de eeuw. Je ziet erop hoe Poppo Harald die in een soort ton zit, doopt door water over zijn hoofd te gieten. Na zijn overgang naar het christendom liet Harald zijn vader Gorm herbegraven in een nieuwe Christelijke kerk bij de oorspronkelijke grafheuvel.

Harald breidde tijdens zijn koningschap zijn invloed sterk uit in de streken rond de Oostzee. Hij wist ook een deel van Noorwegen onder zijn gezag te brengen. Het bestuur van dat gebied bezorgde hem veel hoofdbrekens. Hij zette de plaatselijke koningen in als een soort zetbazen van zijn gezag.

Koningin Margrethe II van Denemarken stamt rechtstreeks van Harald Blauwtand af. Haar Huis is daarmee het oudste regerende vorstenhuis van Europa.
Haralds bijnaam ‘Blauwtand’ is ook in onze tijd een begrip. We kennen allemaal de verbindingstechniek waarmee we verschillende apparaten met elkaar kunnen laten communiceren. Ik heb het natuurlijk over ‘Bluetooth’. Die techniek is ontwikkeld door de Zweedse computer firma Ericsson. Zij hebben deze functie naar Harald Blauwtand genoemd omdat hij verschillende rijken en gebieden met elkaar probeerde te verbinden. Overigens werkt Bluetooth beter dan het Harald verging... De Koning sneuvelde, hoogbejaard, in een strijd om de macht met zijn eigen zoon Sven Gaffelbaard: Sven met de gespleten baard.