herdenkingsuitgifte voor de gesneuvelden

In vrijwel alle boeken die ik heb gelezen en nog steeds lees over de Eerste Wereldoorlog, komt de reusachtige omvang van dit conflict naar voren. Ik vind het moeilijk te bevatten hoeveel slachtoffers deze Groote Oorlog heeft geëist. Er zijn intussen bibliotheken vol geschreven over 14-18, maar de boeken en artikelen gaan vaak over heel officiële zaken. Wat was de aanleiding tot de oorlog? Was hij niet te vermijden? Wat als? Hoeveel mensen stierven ten gevolge van de strijd, enzovoort, enzovoort. Wat ik wel eens mis is een beschrijving van wat de oorlog heeft gedaan met het leven van de nabestaanden van de gesneuvelde soldaten. Het Belgische Munthuis heeft gespeurd naar hoe de rouw is verwerkt na de oorlog. We hebben een bijzondere medaille over dit onderwerp gevonden:
de Dead Man’s Penny.

11 November 1918

De mensen in Groot-Brittannië en zijn dominions en kolonies moeten enorm opgelucht zijn geweest op 11 november 1918. Eindelijk was op die dag de vreselijke Eerste Wereldoorlog voorbij. 4 jaar lang, van 1914 tot 1918, trokken Britse soldaten naar de slagvelden van Europa. De eerste 2 jaren waren dat vrijwilligers. Helaas waren al in 1915 de verliezen aan manschappen zo groot dat de Britse regering vanaf 1916 dienstplicht moest invoeren voor mannen tussen de 18 en 41 jaar. In 1918 werd die leeftijd zelfs 50 jaar. 

Enorme aantallen slachtoffers

Engeland en zijn gebieden in het Britse rijk hebben een enorm offer gebracht in de Groote Oorlog. De schattingen van de omgekomen soldaten uit het Verenigd Koninkrijk en zijn Gemenebest lopen uiteen van 950.000 tot 1.119.000. Ik vind dat huiveringwekkende aantallen, zeker als ik eraan denk dat dit echtgenoten waren maar ook zonen, kleinzonen, vaders, broers en neven; gewone mensen zoals u en ik.

Passendale

Ook in België zijn veel Britse en Gemenebest soldaten gesneuveld. Alleen al de Derde Slag om Ieper, ook bekend als de Slag om Passendale, kostte tussen 31 juli en 10 november 1917 aan 250.000 van hen het leven. Het front schoof in totaal 8 km naar voren richting de Duitse linies. In veel Engelse dorpen en steden viel een groot deel weg van de gezonde, jonge mannen, mensen inde kracht van hun leven. Zij werden zeer gemist. 

Dead Man's Penny

De Britse regering wilde een gebaar maken om de mannen en vrouwen te eren, die hun leven gaven voor hun vaderland. Ze schreef een wedstrijd uit voor een herdenkingsuitgifte voor de gesneuvelden. Meer dan 800 ontwerpen werden ingestuurd. Edward Carter Preston won. Hij maakte de vermaarde Dead Man’s Penny. Vrouwe Britannia staat op de voorzijde. Zij houdt een drietand in de hand. Om haar heen zwemmen dolfijnen als symbool van Groot-Brittannië als zeevarende natie. Ze is vergezeld door de Britse leeuw. Boven de leeuw staat een rechthoek. Daarin kon je de naam laten graveren van de gesneuvelde militair. Persoonlijk vind ik het een fijn detail dat er alleen plaats was voor de naam en niet ook voor de rang van de militair. Elke strijder bracht immers het offer van zijn leven. Onderaan de Penny is nog een Britse leeuw afgebeeld die de Duitse adelaar verslindt. De Dead Man's Pennies zijn tot in de dertigerjaren van de vorige eeuw geslagen.

Brief en oorkonde van Koning George V

Vanaf 1919 kregen de naaste verwanten van de mensen die het leven lieten door de Groote Oorlog een Dead Man’s Penny thuisgestuurd met een oorkonde en een brief van de Engelse Koning George V. Oorkonde en brief vermeldden de naam van de omgekomen persoon. Er zijn 1.355.000 van deze herdenkingsplaquettes verstuurd. 600 waren voor vrouwen die het leven lieten ten gevolge van de oorlog. 

Het Belgische Munthuis

Wij herdenken bij Het Belgische Munthuis de Eerste Wereldoorlog op vele manieren. Dit jaar besteden we extra aandacht aan de honderdste herdenking van de wapenstilstand die op 11 november 1918 de strijd afsloot.

Zoals ik u in een eerdere blog liet weten, gaat Het Belgische Munthuis een langdurige samenwerking aan tot eind 2019 met het In Flanders Fields Museum in Ieper. Na maanden van nauw overleg met het museum, brengen wij een bijzondere reeks munten uit die 100 jaar Groote Oorlog herdenken.