Geluk in goud

Een legende wordt geboren

Augustin Dupré was de Chef Medailleur van de laatste Franse Koning, Louis XVI. Dupré wordt nog altijd geroemd om de vele prachtige ontwerpen van zijn hand, bijvoorbeeld de ‘Écu à l’Hercule’. Zijn belangrijkste werk is echter zonder twijfel ‘de Franse Engel’ die hij in 1792 ontwierp, beter bekend als de 20 Francs Genius. Het legendarische verhaal van ‘de Beschermengel van Dupré’ wordt geboren op de dag van zijn executie. Onder verdenking gesteld voor betrokkenheid bij de Franse Revolutie eind 18de eeuw, valt Dupré uit de gratie van de Franse Koning en wordt hij veroordeeld tot de doodstraf. Over het exacte verloop van zijn wonderbaarlijke ontsnapping bestaan drie verschillende lezingen. Zo beweren sommigen dat hij de munt in zijn hand hield terwijl hij zat te bidden in zijn cel. Het zonlicht reflecteerde zo sterk, dat de gevangenisbewaarder werd verblind, in tranen uitbarstte en per ongeluk de deur van zijn cel opende. Anderen beweren dat precies op het moment dat men het hakblok van de guillotine wilde laten vallen, er vlak naast het schavot een gigantische bliksemschicht insloeg. Zijn executie werd uitgesteld, en een paar maanden later kon hij worden bevrijd. De derde en meest logische verklaring is echter dat Dupré de gouden Engel-munt gebruikte om zijn beul om te kopen. Welke van de 3 verhalen de werkelijkheid vertelt is echter niet belangrijk. Vast staat dat sinds de wonderbaarlijke ontsnapping van Augustin Dupré deze gouden 20 Francs bekend staat als de ‘Lucky Angel’, ofwel ‘Beschermengel’.
 

Wereldwijd symbool voor geluk

Hoewel de 20 Francs Genius slechts gedurende korte periodes geslagen werd, verspreidt de legende zich razend snel. Midden 19de eeuw weigeren kapiteins van de Franse marine de zee op te gaan zonder een gouden 20 Francs op zak. Franse, Britse én Amerikaanse piloten hadden er tijdens hun gevaarlijke vluchten één op zak gedurende zowel de Eerste als de Tweede Wereldoorlog, de Vietnamoorlog en Operatie Desert Storm. Het verhaal gaat dat Herman Goering, hoofd van de Duitse Luftwaffe, zijn beste piloten beloonde met een exemplaar van de ‘Lucky Angel’. En zelfs de grote Napoleon Bonaparte geloofde in de bescherming van de Engel van Dupré. Ook hij droeg er altijd één bij zich, maar verloor deze één dag voor de Slag bij Waterloo. Het verlies van zijn gouden 20 Francs Genius leidde misschien wel tot zijn ondergang. De mythe van ‘de Beschermengel van Dupré’ houdt tot op de dag van vandaag stand, en velen dragen de munt nog altijd bij zich als een talisman voor geluk en bescherming. Numismaten en verzamelaars waarderen de munt vanwege zijn prachtige ontwerp, hoge goudwaarde en verzamelwaarde. De 20 Francs Genius heeft zonder twijfel een speciaal plekje in de harten van zowel gelovigen als verzamelaars wereldwijd. De voorzijde toont een engel, ‘Genius’, staand voor een katheder. De Engel beiteld de Franse Grondwet in een stuk steen. Volgens sommigen suggereerde Dupré hiermee een goddelijk geïnspireerde democratie voor Frankrijk. Onder de engel staat de handtekening van Dupré. Rechts van de engel staat de Gallische Haan, symbool voor de Franse alertheid. Verder staat op de voorzijde in rondschrift ‘Republiek Frankrijk’. Centraal op de keerzijde staan de nominale waarde en het jaar van uitgifte. In het rondschrift staat het motto van de Franse Revolutie en later van de Franse Republiek: Liberté, Egalité, Fraternité.