geschiedenis van de euro

Op 1 januari 2022 is het dan zover, de Euro bestaat dan 20 jaar! Al twintig jaar geleden hebben we onze Franken ingeleverd voor de euro. De nieuwe munt kwam er niet zonder slag of stoot. Toch is de Euro in een klap een van de meest belangrijk munten ter wereld geworden. Dat is niet verwonderlijk, niet eerder sinds het Romeinse Rijk waren er zoveel Europese landen verenigd onder een munt.  

Het idee voor een gezamenlijke munt voor Europese landen bestond al heel lang. Al sinds de vroege jaren 60 hielden economen en politici zich ermee bezig. Ik zal u de precieze details besparen, want men was in die tijd vooral bezig met uiterst complexe berekeningen wat betreft de wisselkoers, inflatie en rente. Maar nadat een concreet plan in de jaren 70 zou sneuvelen zou de Europese munt weer even in de ijskast belanden.  

Toch kon men het idee van een gezamenlijke munt niet loslaten. Het idee dat mensen van België tot aan Italië konden betalen met één munt was erg aansprekend. De wens voor de munteenheid kwam in 1990 een stap dichterbij met de oprichting van de Economische en Monetaire Unie, de EMU. Het doel van deze organisatie was om de economieën en het monetaire beleid van de lidstaten te harmoniseren. Als landen zich onderling op dat gebied soortgelijk gedroegen dan was een gezamenlijke munt veel gemakkelijker te realiseren.  

‘Het idee dat mensen van België tot aan Italië konden betalen met één munt was erg aansprekend’ 

De euro een feit 

In 1992 zou de Euro dan definitief een feit worden. In dat jaar werd in het Verdrag van Maastricht de Europese Unie opgericht zoals we die nu kennen. Maar ook werd toen bepaald dat er een gemeenschappelijke munteenheid moest komen. In 1998 werden de onderlinge wisselkoersen afgestemd en in 1999 was de Euro een feit, al was de Frank nog geen verleden tijd. Met Franken kon nog steeds betaald worden, alleen was de Frank nu alleen nog een zogenaamde ‘verschijningsvorm’ van de Euro met een vaste onderlinge waarde. Pas op 1 januari 2002 zou de euro officieel als zogenaamd chartaal betaalmiddel, fysiek geld, worden ingevoerd. Deze fysieke invoering zou de allergrootste monetaire omwisselingsoperatie ooit worden. Vele miljarden munten en bankbiljetten door heel Europa moesten worden omgewisseld.  

Iedereen een eigen munt 

Elk land mocht één zijde van de euromunt zelf ontwerpen, de zogenaamde nationale zijde. De andere kant, de Europese zijde, was altijd hetzelfde. Hierop staat de nominale waarde met daarachter de kaart van de Europese Unie. Saillant detail, deze Europese zijde die nu op elke euromunt staat is ontworpen door onze landgenoot Luc Luycx, zo is elke euromunt eigenlijk een beetje Belgisch. 

Naast de standaardmunten van alle landen mag elke land tegenwoordig ook twee 2-euro herdenkingsmunten per jaar slaan. Zo kunnen landen een bepaald thema of persoon herdenken met een speciale uitgifte. Ook bij deze munten mag alleen de nationale zijde veranderd worden. Niet elk land is even gretig met het slaan van deze 2 euro munten, een land als Nederland heeft er sinds 2002 slechts 8 geslagen, terwijl Luxemburg de kroon spant met maar liefst 30 uitgiftes. Ons land is ook niet vies van een herdenkingsmunt slaan, wij hebben sinds het begin van de euro 26 2-euro herdenkingsmunten geslagen.  

Fictieve bruggen 

De bankbiljetten van de euro zijn iets eenvoudiger in het aantal uitgiftes, er zijn alleen nominale waardes van 5, 10, 20, 50, 100, 200 en 500. In 2016 werd bekend dat het 500 eurobiljet niet meer uitgegeven zou worden omdat deze veel gebruikt worden door criminelen. Op alle biljetten staan fictieve bruggen en bouwwerken in een bepaalde stijl om zo onderling gesteggel tegen te gaan. Als u goed op de biljetten kijkt lijkt het alsof u een gebouw kunt herkennen, maar ze bestaan echt niet. Wel zijn ze zo ontworpen dat ze zo in een Europese oude stad zouden kunnen staan. Vanaf 2019 hebben alle biljetten een opgefrist design gekregen. De fictieve bruggen op de biljetten zijn niet geheel fictief meer, in de stad Spijkenisse nabij Rotterdam in Holland heeft men in een woonwijk alle bruggen die op de eurobiljetten staan op kleine schaal nagemaakt. Nu is het alleen nog wachten tot een land alle gebouwen gaat namaken die op de biljetten te zien zijn.  

Vandaag de dag zijn er 23 officiële gebruikers van de euro. In de loop der tijd zijn er dus een aantal landen bijgekomen. Het invoeren van de euro had veel om het lijf, niet iedereen was voorstander. Toch heeft de euro nu al bijna 20 jaar standgehouden en is de munt een belangrijke speler op het wereldtoneel. De laatste keer dat men van België tot in Griekenland dezelfde munteenheid gebruikte was bijna 2 millennia geleden in het Romeinse Rijk. Dat zegt wat!