René Magritte, vijftig jaar na zijn dood

Met zijn ongewone interpretaties van het alledaagse zet hij de wereld aan het denken. Samen met kunstenaars als Salvador Dali en Frida Kahlo lag hij aan de basis van het surrealisme, en is van onvoorstelbaar grote invloed geweest op de moderne kunst.

Magritte wordt geboren in 1898, in Lessen. Op zijn 18e studeert hij aan de Academie voor Schone Kunsten in Brussel. Hij begint met het zoeken naar zijn eigen stijl, zijn eigen stem. Met de futuristische, kubistische en dadaïstische theoriën die hij leert op de Academie probeert hij te schilderen op een wijze die hem voldoening geeft. Pas na tien jaar experimenteren krijgt hij een ingeving. ‘’Wat moet worden geschilderd, is enkel een idee die kan worden beschreven door de schilderkunst.’’ Het creeëren van situaties die anders niet zouden bestaan, om mysterie op te roepen en de toeschouwer laat twijfelen. Zijn alledaags surrealistische schilderijen behoren tot de meest herkenbare aller tijden. De schoenen die voeten worden, het schilderij van een pijp met de tekst ‘dit is geen pijp’. Met aan de dagelijkse realiteit ontleende voorweerpen creeërt hij mysterieuze beelden, beladen met poezië.

René Magritte was erg productief; hij schilderde snel en veel. Soms maakte hij wel honderd schilderijen in een jaar. Ook speelden de titels van zijn werken een grote rol in zijn kunst. Het verhaal gaat dat hij wekelijks zijn vriendenkring wekelijks uitnodigde bij hem thuis. Hij toonde dan de schilderijen die hij die week gemaakt had. Zijn vrienden mochten dan de titels voorstellen. De meest maffe titel won. Toch zijn de titels een essentieel onderdeel van Magritte’s werk. Beeld en titel zijn als twee vuurstenen die vonken veroorzaken.

Hoewel het soms niet op het oppervlak zo lijkt, zijn werken bespreken zware thema’s. Met zijn schilderijen onderzoekt en bespreekt Magritte filosofische problemen. Maar ook hele persoonlijke. Magritte’s moeder pleegde zelfmoord toen hij slechts 13 jaar was. Deze onwaarschijnlijk traumatische ervaring vindt u terug in veel van zijn werken.

Hij was een denker die schilderde, niet een schilder die dacht. Zijn werken doen men twijfelen aan hun eigen perceptie. Rene Magritte behoort met recht tot het rijtje van de meest invloedrijke en bekende kunstenaars van de 20e eeuw.

René Magritte overlijdt in 1967, te Brussel. Zijn werken worden nog steeds over de hele wereld tentoongesteld. De Belgische Bank had dan ook geen beter figuur kunnen bedenken om op het 500 frank biljet te plaatsen. Hij was een Belgisch meester van wereldse allure, en heeft zijn plek op het biljet meer dan verdiend.